Amerika ile Türkiye Dış Ticareti
Türkiye genellikle ABD’den net ithalatçı konumundayken, 2021 yılında ilk kez net ihracatçı konumuna geçmiştir. 2013 yılında 6,7 milyar USD olan dış ticaret açığı, 2020 yılında 1,3 milyar USD’ye, 2021 yılında ise daha da azalarak 1,5 milyar USD’ye gerilemiştir. İki ülke arasındaki toplam ticaret hacmi 2018 yılında 22 milyar USD ile yeni bir rekor seviyeye ulaştı. Ancak 2019 yılından itibaren Türkiye’nin ABD’ye ihracatı %1, ABD’den ithalatı ise %9 oranında azalmıştır. 2020 yılında ise Türkiye’nin ABD’ye ihracatı %13 artarken, ABD’den ithalatı %3 azaldı. Bu da 2020 yılında toplam ticaret hacminin 21,7 milyar USD olmasına neden olmuştur. 2021 yılında Türkiye’nin ihracatı 14,7 milyar ABD doları artarken, ithalatı 13,1 milyar ABD doları artmıştır. Sonuç olarak, Türkiye 15 yıl sonra ilk kez ABD ile ticaret fazlası vermiştir (1,5 milyar USD).
Ürün grupları açısından bakıldığında, altın ve mücevherat, makine, halı, otomobil ve çelik 2021 yılında Türkiye’nin ABD’ye en çok ihracat yaptığı sektörler arasında yer aldı. Bu ürün grupları Türkiye’nin ABD’ye toplam ihracatının %40’ını oluşturdu. Türkiye’nin ABD’den ithalatında ise başlıca sektörler makine, demir-çelik ve otomobil oldu. Bu sektörler, Türkiye’nin ABD’den yaptığı toplam ithalatın %36’sını oluşturmaktadır.
SWOT ANALİZİ (FITCH)
Güçlü Noktalar: ABD doları, özellikle rezerv/uluslararası para açısından güçlü bir para birimi olarak görülmektedir. Uluslararası yatırımcılar ABD borçlanma senetlerini tutmakla ilgilenmektedir. Bu da ABD’ye cari açıkların bütçelenmesi ve yönetilmesi konusunda diğer ülkelere kıyasla avantaj sağlamaktadır.
Zayıf Noktalar: Güçlü bir para birimi olmasına rağmen ABD doları, ülkenin son yıllarda üstlendiği büyük miktardaki borç nedeniyle yüksek riskli bir yatırım olarak görülmektedir.
Fırsatlar: Temmuz 2020’de USMCA’nın (ABD-Meksika-Kanada Anlaşması) imzalanmasının üç ülke arasındaki ikili yatırımları artırması bekleniyor. Son yıllarda artan sayıda şirket, tedarik zincirlerini geliştirmek için üretim tesisleri için yakın bölgelere bakıyor ve bu da karşılıklı yatırım olasılığını artırıyor.
Tehditler: ABD ve Çin arasındaki ticari gerilimin yeniden başlaması ABD’li ihracatçılar için risk oluşturabilir. Uzun süredir devam eden bütçe açığı ele alınmazsa, ekonomik büyüme üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilecek harcama kesintilerine yol açabilir. Ayrıca, yüksek kamu borcu yatırımcıların ABD borçlanma senetlerine olan güvenini kaybetmesine yol açarak faiz oranlarının yükselmesine ve hükümet harcamalarının azalmasına neden olabilir.
Kaynak: DEİK ABD Bilgi Notu, Mayıs 2022
